Vrijheid
Zoals een vis water ervaart, zo beleven de meeste mensen vrijheid: vanzelfsprekend. Wanneer vrijheid wordt bedreigd of ingeperkt, gaan mensen ontdekken hoe vrij ze waren en hoe gewoon dat was.
Veel kinderen en jongeren hebben een magische opvatting over vrijheid. Veel volwassenen trouwens ook. Vrijheid is veel geld, lekker eten, lekker lijf, lekker werk: alles lekker veel. Geen regels, doen waar je zin in hebt, gaan en staan waar je wilt, met niemand iets te maken hebben en als het even kan zonder toezicht van ouders, docenten, managers en andere aanstellers.
Wanneer we vrijheid gaan onderzoeken, ontdekken we al snel dat het niet uit de lucht komt vallen, maar door mensen wordt gemaakt. Dat vrijheid met samen leven, met respect geven en ontvangen, met regels en wetten samenhangt. Vrijheid kunnen we niet beleven zonder regels. Stel dat er geen regels in het verkeer waren. Auto’s rijden over de stoep en wandelaars picknicken op de snelweg. Het wordt een puinhoop met waarschijnlijk heel veel gewonden. Dat geldt ook voor het menselijk verkeer. Wanneer er geen mensenrechten zijn, wordt het een chaos.
Als je kunt delen met anderen, als je voor hen kunt zorgen en vrienden hebt met wie je kunt lachen. Als er mensen zijn van wie je kunt houden, die er altijd voor willen zijn, dan zou je kunnen zeggen: ik ben vrij.